Według ustawowej definicji informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Co do zasady prawo dostępu do informacji publicznej ma każdy. Od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Informacja publiczna udostępniana jest bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, chyba że informacja nie może być udostępniona w tym terminie.
Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnym z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku.
Udostępnienie informacji publicznej ma co do zasady bezpłatny charakter, z wyjątkiem sytuacji, gdy podmiot obowiązany do udostępnienia informacji na wniosek ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku.
Zgodnie z art. 4 Ustawy o dostępie do informacji publicznej podmiotami zobowiązanymi do udzielania takich informacji są między innymi organy władzy publicznej, organy samorządów gospodarczych i zawodowych, podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego czy inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym.
Komornik na gruncie art. 1 aktualnie obowiązującej ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym. Wobec braku jednoznacznej regulacji prawnej można zatem rozważać czy komornik sądowy jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznych.
Postawione powyżej zagadnienie rozważano w orzecznictwie w sprawach, w których wnioskodawcy składali do komornika wnioski o udzielenie informacji publicznej poprzez udostępnienie im zanonimizowanej kopii tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę egzekucji w sprawie.
Postawione powyżej zagadnienie rozważano w orzecznictwie w sprawach, w których wnioskodawcy składali do komornika wnioski o udzielenie informacji publicznej poprzez udostępnienie im zanonimizowanej kopii tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę egzekucji w sprawie. W jednej ze spraw komornik wydał decyzję odmowną, a następnie sprawa trafiała do sądu. Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 czerwca 2018 roku, IV SA/GI 320/18, uchylono decyzję komornika sądowego w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej z uwagi na treść art. 20 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.
Ponadto, Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 20 stycznia 2004 roku, sygn. akt SK 26/03, stwierdził wprost, że komornik jest władzą publiczną, przy czym powołał się na swój wcześniejszy wyrok (z dnia 4 grudnia 2001 roku, sygn. akt SK 18/00), w którym stwierdzono, że w pojęciu „władzy publicznej” mieszczą się także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcje władzy publicznej w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej.
Orzecznictwo uznaje zatem komornika za podmiot wykonujący zadania publiczne, czego wprost aktualnie obowiązująca ustawa nie reguluje.
Natomiast ustawa o komornikach sądowych z dnia 22 marca 2018 roku, która wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2019 roku, w art. 3 ust. 1 wyraźnie stanowi, że komornik jest organem władzy publicznej w zakresie wykonywania czynności w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, co rozwiewa wszelkie wątpliwości co do obowiązku udzielania przez komornika informacji publicznej w przyszłym stanie prawnym.
Problemem zarówno obowiązującej jak i przyszłej regulacji prawnej jest pytanie o zakres uprawnienia komornika do udzielania takich informacji.
Ograniczenie prawa do informacji publicznej z uwagi na ochronę informacji niejawnych oraz ochronę innych tajemnic ustawowo chronionych dotyczy w tym przypadku okoliczności sprawy, o których komornik powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności i odnosi się do osób trzecich, niebędących stronami postępowania egzekucyjnego.
Jak trafnie zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w ww. wyroku, część tytułów egzekucyjnych stanowi wprawdzie informację publiczną, ale ich anonimizacja w wielu sytuacjach nie jest wystarczającym zabiegiem, zapewniającym ochronę prywatności osoby fizycznej lub tajemnicy przedsiębiorcy, które to wartości ustawodawca również włączył do katalogu przesłanek, będących podstawą wyłączenia dostępu do informacji publicznej.
Biorąc pod uwagę fakt, że u podstaw decyzji o udostępnieniu informacji publicznej jak również o odmowie udostępnienia leżą niedające się pogodzić wartości, powstały na gruncie określonego stanu faktycznego problem może rozwiązać każdorazowo jedynie sąd administracyjny.
Autor: praktykantka Anna Szawracka
Opublikowano: grudzień 2018 r.
Tags:
