Przed wejściem w życie nowelizacji z 20 marca 2015 roku, zmieniającej kodeks cywilny, zasadą było przyjęcie spadku wprost w przypadku, gdy spadkobierca nie złożył oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania.
Zasada ta nie dotyczyła osób niemających pełnej zdolności do czynności prawnych, osób, co do których istnieje podstawa do całkowitego ubezwłasnowolnienia, a także osób prawnych. Te osoby bowiem, w przypadku braku stosowanego oświadczenia w wymaganym terminie przyjmowały spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Przyjęcie spadku wprost oznacza, że spadkobierca przyjmuje spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi. Odpowiada on zatem całym swoim majątkiem bez żadnych ograniczeń, z pełną odpowiedzialnością za długi spadkowe. Natomiast inaczej jest w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Tutaj spadkobierca również jest odpowiedzialny za długi spadkowe, jednak z pewnym ograniczeniem. Odpowiada on całym swoim majątkiem, ale wyłącznie do wysokości wartości spadku.
Często zdarzało się tak, że spadkobiercy nie składając oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku, nieświadomie przyjmowali spadek i wszelkie długi, które pozostawił po sobie spadkodawca, choć można było tego łatwo uniknąć, poprzez złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku albo o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Dlatego też w celu ochrony spadkobierców przed odpowiadaniem za długi bez żadnych ograniczeń wprowadzono nowelizację, zgodnie z którą dziś brak oświadczenia spadkobiercy w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Zgodnie z art. 1031 § 2 k.c., w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku.
Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi”.
Powyższe zmiany obowiązują od 18 października 2015 roku.
Autor: praktykantka Emilia Dziemidowicz
Opublikowano: marzec 2016 r.
Słowa kluczowe:
